Veilige opslag van medicatie binnen zorginstellingen
De veilige opslag van medicatie is een essentieel onderdeel van medicatieveiligheid in de zorg. Wanneer een cliënt in een intramurale setting — zoals een ziekenhuis of verpleeghuis — het medicatiebeheer overdraagt aan de zorgorganisatie, ligt de verantwoordelijkheid voor opslag en beheer volledig bij de instelling en haar medewerkers.
De zorgorganisatie moet zorgen voor duidelijke procedures en afspraken rond medicijnopslag. Dit omvat onder meer:
-
Het beschikbaar stellen van geschikte voorzieningen, zoals een afsluitbare medicatieruimte, een koelkast met thermometer of een aparte opiatenkast
-
Het naleven van bewaaradviezen van de apotheker en hygiënerichtlijnen
-
Het correct en veilig opslaan van medicatie die retour moet naar de apotheek — altijd achter slot, buiten bereik van onbevoegden
-
Tijdige herbevoorrading en het aanvragen van herhaalrecepten in overleg met de apotheek
Zorgmedewerkers werken volgens de interne afspraken en signaleren risico’s of problemen actief. Zo blijft de veilige opslag van medicatie geborgd en draagt het bij aan betrouwbare en verantwoorde medicatiezorg.
Vier kritieke stappen in veilig medicatiebeheer.
Een goed ingericht medicatieproces bestaat uit vier essentiële onderdelen: opslag, distributie, toediening en registratie. Logimedical ondersteunt zorginstellingen met slimme oplossingen die deze stappen veiliger, efficiënter en overzichtelijker maken — met als doel het minimaliseren van risico’s en het verhogen van medicatieveiligheid.
1. Opslag van medicatie
Een veilige, georganiseerde opslag van medicijnen — zoals opiaten, werkvoorraden en gekoelde medicatie — is essentieel binnen elke zorgorganisatie. Door kleinere voorraden neemt de omloopsnelheid toe en groeit het risico op misgrijpen. Logimedical biedt beveiligde opslagoplossingen die zijn afgestemd op de werksituatie. Medicatie blijft zo toegankelijk voor bevoegde medewerkers, maar beschermd tegen fouten en verlies.
Lees meer over veilige medicijnopslag
2. Distributie tijdens medicatierondes
Tijdens medicatierondes of intern transport is het van belang dat medicatie goed is beveiligd. Alleen geautoriseerde zorgverleners mogen toegang hebben, terwijl het werktempo behouden blijft. Onze medicijnwagens met elektronische sloten en toegangsregistratie zorgen voor optimale controle én gebruiksgemak tijdens de distributie.
Lees meer over medicatiedistributie
3. Toediening van medicatie
De toediening van medicatie is een kritieke stap die alleen mag worden uitgevoerd door bevoegd en bekwaam personeel. Logimedical biedt ondersteunende oplossingen die veiligheid combineren met gebruiksgemak. Dit helpt zorgverleners om ook in drukke situaties gecontroleerd en zorgvuldig te blijven werken.
Lees meer over medicatietoediening
4. Registratie en verantwoording
Een betrouwbare registratie van medicijngebruik is onmisbaar voor overdracht, verantwoording en patiëntveiligheid. Onze systemen registreren automatisch welke medicatie is toegediend, aan wie, wanneer en door wie — zonder dat dit extra administratieve druk oplevert voor zorgpersoneel.
Lees meer over automatische medicatieregistratie
Werkvoorraad medicatie: uitzonderingen op medicatie-op-naam
Binnen zorginstellingen geldt de regel dat alleen medicatie-op-naam van cliënten aanwezig mag zijn. Een uitzondering hierop vormt de werkvoorraad met medicijnen-niet-op-naam, ook wel de ‘dokterstas’ genoemd. Deze wordt onder andere gebruikt door artsen in spoedsituaties, zoals specialisten ouderengeneeskunde die werkzaam zijn binnen een instelling met een toelating voor behandeling.
Voor het correct opslaan en beheren van deze voorraad is de Handreiking werkvoorraad geneesmiddelen opgesteld door ActiZ, GGZ Nederland en VGN (2011). Deze handreiking bevat richtlijnen over de samenstelling, omvang en verantwoording van de werkvoorraad.
De voorraad dient beperkt te zijn en afgestemd op de doelgroep en het aantal cliënten. De instelling moet kunnen onderbouwen waarom bepaalde middelen en hoeveelheden nodig zijn. Daarnaast moet het beheer goed zijn vastgelegd, met een adviserende rol voor de apotheker.
Opslag van opiaten in de zorg
Binnen zorginstellingen worden opiaten vaak op voorraad gehouden voor meerdere cliënten. Dit brengt een verhoogd risico op misbruik met zich mee. Daarom gelden er strikte richtlijnen voor de opslag en het beheer van opiaten. In dit geval is de focus niet alleen op patiëntveiligheid, maar ook op het beschermen van zorgmedewerkers tegen verdenking of misverstanden.
De medewerker moet altijd kunnen aantonen dat een opiaat daadwerkelijk is toegediend aan de cliënt en niet is achtergehouden voor persoonlijk gebruik. De organisatie draagt de verantwoordelijkheid om deze risico’s te beperken met duidelijke en controleerbare procedures. Afspraken over opiatenbeheer moeten daarom primair gericht zijn op het voorkomen van misbruik — dit vormt de basis voor interne toetsing.
Hoofdregels voor veilig beheer van opiaten:
-
Opiaten op naam én werkvoorraden (niet-op-naam) worden afgesloten bewaard in een kast of kluis die stevig is verankerd (aard- en nagelvast). Ze worden fysiek gescheiden van overige medicatie.
-
Alleen bevoegde medewerkers mogen toegang hebben tot deze opiaten. De toegang moet zorgvuldig zijn geregeld en beperkt.
-
Registratie is verplicht: leg per opiaat vast wat er is uitgehaald, wanneer, door wie en voor welke cliënt — zowel bij losse opiaten op naam als bij werkvoorraad.
-
Opiaten die via een GDS-systeem (zoals een medicatierol of baxterrol) worden verstrekt, mogen met de overige medicatie achter slot worden bewaard. Een aparte opslag is dan niet nodig, omdat de verantwoordelijkheid bij de apotheek ligt.
Zelftest medicatieveiligheid
Wil je snel en eenvoudig testen hoe je presteert op het gebied van medicatieveiligheid? Doe dan nu de gratis online zelftest van Logimedical. Deze korte e-learning of mini-cursus geeft je direct inzicht in wat je al goed doet — én waar nog verbeterpunten liggen.
De zelftest medicatieveiligheid is geschikt voor alle zorgprofessionals: van verzorgende tot verpleegkundige. Zo werk je actief aan het verhogen van patiëntveiligheid én je eigen deskundigheid.
Start de test en ontdek jouw score.

Heeft u vragen?
Wij ontvangen ze maar al te graag.
"*" geeft vereiste velden aan